تأثیر تنش خشکی بر تغییرات هورمونی و کربوهیدرات‌های دانه در حال نمو دو رقم گندم

در طول نمو دانه، وضعیت آبی مناسب خاک، اهمیت کلیدی برای تجمع نشاسته در دانه­ها و تغییرات هورمونی دارد. بدین‌منظور مطالعه­ای بر روی 2 رقم گندم ایرانی، پیشتاز و کرج3 به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با سه تکرار و در دو شرایط فاریاب و تنش خشکی در مزرعه تحقیقات کشاورزی دانشگاه تهران (کرج) اجرا شد. هدف از انجام این پژوهش، بررسی سرعت پر شدن دانه، محتوای کربوهیدرات، سطوح هورمونی در مراحل مختلف پر شدن دانه، عملکرد و اجزاء عملکرد بود. نتایج نشان داد که رقم پیشتاز سرعت پرشدن دانه، محتوای قند محلول کل، ساکارز، گلوکز و فروکتوز بالاتری در مراحل اولیه رشد دانه نسبت به رقم کرج3 تحت شرایط آبیاری و تنش خشکی دارد. غلظت اسید ایندول-3-استیک دانه­ها در مراحل اولیه پر شدن دانه بالا بود، اما غلظت اسید آبسیزیک در مراحل خطی پر شدن دانه به‌طور معنی­داری افزایش یافت که در این مورد نیز رقم پیشتاز برتری نشان داد. عملکرد دانه، عملکرد زیست توده، شاخص برداشت، تعداد دانه در سنبله و وزن هزار دانه رقم پیشتاز نسبت به رقم کرج 3 تحت شرایط آبیاری و تنش خشکی بالاتر بود. تفاوت دو رقم از لحاظ عملکرد دانه و اجزائ آن ناشی از تفاوت در سطوح غلظت اسید ایندول-3-استیک و اسیدآبسیزیک و سرعت پر شدن دانه­ها ­می‌باشد.